Dzień Wisły

13 września 1944. W strefie przyfrontowych dzielnic Warszawy, na prawym brzegu Wisły młodzi, kilkunastoletni chłopcy zamierzają przeprawić się na drugą stronę rzeki. Chcą pomóc walczącym w Warszawie powstańcom. W przepełnionym, drewnianym domu przebywają ludzie odcięci od własnych mieszkań. Tadeusz – młody poeta z amputowanymi nogami zagląda wieczorem do swoich wierszy. Do jego pokoju wchodzi matka, zatroskana nieobecnością młodszego syna, Witka, a w chwilę później młoda kobieta, Katarzyna. Deklarują chęć pomocy, co go wyraźnie irytuje. Późną nocą z konspiracyjnej zbiórki wraca Witek. Na rzeczowe pytania brata, zainteresowanego jego późnymi powrotami, odpowiada wymijająco. Również propozycja pomocy Witka, wywołuje gwałtowny sprzeciw Tadeusza. Nazajutrz, jak co dzień zza Wisły dochodzą głuche odgłosy nie milknących detonacji. Mieszkańcy domu krzątają się po podwórzu. W rozmowie o bestialskich egzekucjach, bierze udział Florian – porucznik Armii Ludowej a także Samuel Blum, pianista światowej sławy. Załamany własną bezsilnością, Tadeusz, który na lewym brzegu pozostawił ojca oraz przyjaciół, wszczyna z ojcem Katarzyny, profesorem, rozmowę o sensie egzystencji i sensie twórczości poetyckiej w sytuacji totalnej klęski narodu. Na podwórzu pojawiają się coraz to nowi ludzie. Zajeżdża furmanka z rzeczami osobistymi ofiar egzekucji. Ubrania zostają rozdzielone między żywych. Otrzymane buty Tadeusz przekazuje Katarzynie. Kolejnymi gośćmi są polscy żołnierze przybyli z armią radziecką. Matka Tadeusza częstuje ich jabłkami. Polski oficer przedstawia porucznikowi Florianowi oraz Blumowi – manifest PKWN. Toczą dialog o dniu dzisiejszym i przyszłości kraju. W domu pojawia się też Kazimierz – major AK. Przybył, aby porozumieć się z Florianem w sprawie swoich żołnierzy, którzy rwą się na drugi brzeg Wisły do walczącej Warszawy. Katarzyna zabiera Tadeusza na spacer do lasu. Coraz wyraźniejsza jest ich wzajemna sympatia. Po powrocie, w opuszczonym domu, zostają zaskoczeni przez kilku hitlerowców, usiłujących znaleźć wyjście z okrążenia. Przybywa kilku radzieckich żołnierzy i na podwórzu wywiązuje się krótkotrwała walka, lecz Niemcom udaje się atak odeprzeć. Plądrując pomieszczenia odnajdują ukrytego Bluma. Oficer niemiecki Schulz, miłośnik muzyki, rozpoznaje w nim znanego wirtuoza, każe mu grać. Blum gra Mazurka Dąbrowskiego, Schulz strzela do niego. Jeden z hitlerowców gwałci Katarzynę na oczach bezsilnego Tadeusza. Po odejściu Niemców powracają do domu mieszkańcy. Wkrótce zjawiają się uchodźcy z Pragi, poszukujący strawy i schronienia. Do Floriana przybywa łącznik jednego z oddziałów NSZ, grupy Sokoła, od którego porucznik żąda złożenia broni. Wieczorem nad Wisłą znaleziono wpółżywego powstańca. Przepłynął rzekę ostatkiem sił. Tadeusz, niegdyś student medycyny, bezskutecznie usiłuje przywrócić go do życia… Witek, szykując się do nocnej przeprawy przez Wisłę, rozdziela kolegów na grupy w dwu łodziach. Major Kazimierz próbuje ich w ostatniej chwili powstrzymać. Mieszkańcy domu, przeczuwając grożące niebezpieczeństwo, biegną ku skarpie. Jedna z płynących łodzi trafiona artyleryjskim pociskiem zostaje roztrzaskana. Tadeusz, w geście rozpaczy, usiłuje powstrzymać drugą, wychyla się poza próg pochyłej skarpy i wpada z wózkiem do wody. Druga łódź także wylatuje w powietrze…

scenariusz: Ryszard Frelek
zdjęcia: Mathieu Przedpełski
muzyka: Waldemar Kazanecki
scenografia: Zenon Różewicz
montaż: Jadwiga Zaji ek
dźwięk: Jan Szmańda
obsada: Ewa Borowik, Anna Milewska, Henryk Talar, Edmund Fetting, Jerzy Kamas, Emil Karewicz, Erwin Nowiaszek, Andrzej Precigs, Mieczysław Voit, Wiesław Gołas
kierownik produkcji: Tadeusz Karwański
produkcja: Zespół Filmowy "Profil"