Gwiazdy poranne
Henryk Bielski
1979, 1 godz. 29 minDo małej wioski w centralnej Polsce coraz wyraź-niej docierają odgłosy walk styczniowej ofensywy 1945. Niemcy wycofują się już, lecz w pobliskim dworze i miasteczku stacjonują jeszcze ich oddziały. Pewnego dnia do wsi wjeżdża radziecki czołg, który odłączył się od swoich, przebijając się przez linię frontu. Czołg zostaje ukryty w stodole, a trzech członków jego załogi przygarnia rodzina Walendowskich, ukrywając też trupa czwartego czołgisty. U Walendowskich na strychu chaty przebywa także młody niemiecki żołnierz, którego Walendowska zna-lazła rannego w lesie. Bojąc się represji w wypadku gdyby Niemcy znaleźli ciało radzieckiego żołnierza, Walendowscy postanawiają zorganizować mu pogrzeb. Inicjatywę przejmuje Łoboda, brat Walendowskiej. Mieszkańcy uczestniczący tłumnie w uroczystości są przekonani, iż jest to pogrzeb starego, od dawna chorującego chłopa. Prawdę znają tylko Walendowscy, Łoboda, rodzina rzekomego nieboszczyka i ksiądz, Rosjanie uchodzą za dalszą rodzinę zmarłego, a dowódca czołgu, Michał Ławrow, za męża Ireny, córki Walendowskich, który – nikomu przedtem nieznany – powrócił z robót w Niemczech. Między Ireną a Michałem rodzi się uczucie. Łoboda informuje Ławrowa o znajdującym się w pobliżu niemieckim magazynie amunicji. W biały dzień, wykorzystując zaskoczenie Niemców, Rosjanie atakują czołgiem magazyny, demolując je doszczętnie. Po akcji z trudem powracają do wsi – brakuje paliwa, i wraz z wtajemniczonymi mieszkańcami maskują czołg na polu. Niemcy rozpoczynają represje, przesłuchują sołtysa i księdza. Tortury, jakim poddają sołtysa, nie odnoszą skutku, a ksiądz, zmuszony do odczytania w kościele niemieckiego komunikatu – wygłasza metaforyczne kazanie o Judaszu – dając nim do zrozumienia, że nikomu nie wolno zdradzić. W tym czasie Łoboda z pomocą partyzantów działających w okolicy zdobywają ropę. Rosjanie rozpoczynają przygotowania do uruchomienia czołgu. Terror hitlerowców narasta po zabójstwie starosty – gospodarza dworu zamienionego w niemiecką siedzibę. Przybyli do wsi Niemcy żądają wydania radzieckich czołgistów, grożąc śmiercią części mieszkańców i pacyfikacją wsi. Ludzie, zbici w gromadę – milczą. Z domu Walendowskich usiłuje wydostać się niemiecki żołnierz – zostaje zastrzelony przez swych rodaków. Przy jego trupie ginie także Walendowska. Zdając sobie sprawę z sytuacji, czołgiści radzieccy pospiesznie tankują paliwo. Ławrow bojąc się jednak, że nie zdążą przed egzekucją, sam przybywa na wieś. Gdy po strzałach hitlerowców pada, u wylotu drogi pojawia się czołg jadący z impetem w kierunku Niemców…
scenariusz: Ewa Petelska
zdjęcia: Maciej Kijowski
muzyka: Andrzej Korzyński
scenografia: Jerzy Skrzepiński
obsada: Borys Tokariew, Marian Kociniak, Ryszarda Hanin, Sławomira Łozińska, Ewa Ziętek, Irena Stelmach, Maria Klejdysz, Bolesław Płotnicki, Bronisław Pawlik, Gerard Schaale, Jerzy Janeczek, Janusz Kłosiński, Giennadij Korolkow, Leszek Herdegen, Leon Niemczyk
kierownik produkcji: Ryszard Kirejczyk
produkcja: MOLECULE, Studio "MOSFILM", PRF "Zespoły Filmowe" – Zespół "Iluzjon"